DEMO: Gefractioneerd bemesten in late aardappelen - welke bijbemestingsadviessystemen en -strategieën lonen? (BIJBEMEST)
Context
Met een productiewaarde van 314 miljoen euro en een areaal van
52 094 ha vormt de teelt van aardappelen de tweede belangrijkste akkerbouwteelt in Vlaanderen. Aardappeltelers en de teelt van aardappelen komen echter onder een steeds toenemende druk te staan (o.a. verplichte staalnames, bedrijfsevaluaties, boetes) omdat zij er onvoldoende in slagen hun nitraatresiduen aan het einde van de teelt te beperken, en dus de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in Vlaanderen negatief beïnvloeden.
Doel
Uit tal van onderzoeken en eerdere projecten blijkt dat een verdere verbetering van de stikstof- gebruiksefficiëntie in de teelt van late aardappelen, en dus een verminderde milieubelasting, bereikt kan worden door het fractioneren van de bemesting, d.w.z. het verlagen van de basisbemesting in combinatie met een bijbemesting op advies. Toch blijven telers terughoudend om deze praktijk uit te rollen op hun bedrijf, omwille van een onvoldoende kennis van en inzicht in de mogelijkheden van bijbemestingsadviessystemen en -strategieën. Met dit project heeft het consortium tot doel de praktijk van het fractioneren van de bemesting in late aardappelen definitief breed ingang te laten vinden in de sector.
Aanpak
Deze hoofddoelstelling zal bereikt worden door het behalen van volgende twee subdoelstellingen:
- telers een duidelijk inzicht verschaffen in welke bijbemestingsadviessystemen er bestaan en hoe ze werken,
- telers informeren over hoe ze een bijbemestingsstrategie kunnen integreren in hun bedrijfsvoering en welke bijbemestingsstrategie (o.a. gebruik van korrel-, blad- en andere types meststoffen of biostimulanten) het meeste loont op vlak van opbrengst en kwaliteit enerzijds en nitaatresidu anderzijds.
Concreet zullen er verspreid over Vlaanderen jaarlijks drie demo proeven aangelegd worden waarin verschillende bijbemestingsadviessystemen en -strategieën gedemonstreerd en vergeleken worden. Door organisatie van bezoeken aan deze demo’s en het delen van de opgedane kennis, inzichten en ervaringen via schriftelijke en digitale communicatie (o.a. nieuwsbrieven en blogs), voorlichtingsvergaderingen en de ontwikkeling van een digitale gids gefractioneerd bemesten in late aardappelen zal het projectconsortium, dat een sterke affiniteit heeft met de sector, alle landbouwers die aardappelen telen en bij uitbreiding de hele aardappelsector op weg helpen naar een gefractioneerde bemesting in late aardappelen die de opbrengst en kwaliteit enerzijds en een positieve milieu-impact anderzijds garandeert.
Resultaten
De resultaten toonden aan dat het fractioneren in 2024 heeft geleid tot gelijke opbrengsten met lagere totale bemestingsdosissen en dit zonder het nitraatresidu te verhogen. Er werd geen verschil waargenomen tussen de bemesting met vaste meststoffen en het gebruik van bladmeststoffen voor de bijbemesting (waarschijnlijk door het vochtige weer).
Als een landbouwer in Vlaanderen verkiest de bemesting te fractioneren en bij te bemesten op basis van een staalname, zijn er verschillende opties voorhanden (bodemstaal, bodem- & gewasstaal, bladsteel-staal, bladsap-staal). In Vlaanderen zijn de bijbemestingssystemen o.b.v. gewasstalen (bladsteeltjes en bladsap) momenteel nog minder toegankelijk wegens de Nederlandse vestiging van de labo’s en het aantal stalen die zelfstandig dienen genomen te worden. Bijbemestingssystemen o.b.v. bodem- & gewasstalen zijn praktischer in Vlaanderen. Er wordt informatie gegeven over allerhande mineralen in de bodem en in het gewas. Dit maakt het systeem echter ook meer kostelijk. Het bijbemestingssysteem o.b.v. uitsluitend bodemstalen is en blijft in Vlaanderen het meest voor de hand liggend. Het is praktisch, gezien de staalname niet door de teler zelf moet gebeuren en is meestal een goedkopere methode.
Projectpartners: Proefcentrum in de aardappelteelt, Bodemkundige Dienst van België vzw, Inagro
Financiering: Vlaamse Overheid, Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO)
Plattelandsontwikkeling | Landbouw en Visserij (vlaanderen.be)
Landbouw en plattelandsontwikkeling (europa.eu)
Looptijd: 1 februari 2023 - 31 januari 2025
Gepubliceerd door Bodemkundige Dienst van België vzw