DEMO: Alternatieve duurzame bemestingsstrategieën bij wintertarwe
Context
Bij granen, of meer specifiek wintertarwe, wordt de (stikstof)bemesting vandaag in praktijk bijna altijd volledig ingevuld via kunstmest. Binnen de akkerbouw vertegenwoordigen granen een belangrijk areaal, waardoor van het totale Vlaamse kunstmestgebruik meer dan 50% wordt toegepast in granen. Nochtans is hier een belangrijke reductie van het kunstmestgebruik mogelijk door de toepassing van alternatieve duurzame bemestingsstrategieën.
Zo kan enerzijds een deel van de kunstmest worden vervangen door drijfmest, waardoor de Vlaamse dierlijke mest meer circulair kan worden ingezet en er minder mest moet worden verwerkt. Nu wordt in praktijk bij granen vaak drijfmest uitgereden op de stoppel na de oogst. Door drijfmest al in het voorjaar toe te dienen, kunnen de nutriënten optimaal worden benut door de hoofdteelt, wat een positief effect heeft op de waterkwaliteit.
Naast het vervangen van kunstmest door drijfmest kan de waterkwaliteit ook worden verbeterd door de inzet van efficiëntere meststoffen (bv. bladmeststoffen) of biostimulanten die toelaten om met minder werkzame stikstof hetzelfde opbrengstniveau te realiseren. Dit kan vooral in gebieden met lage bemestingsnormen een belangrijke meerwaarde zijn om toch tot een optimaal rendement te komen.
Doel
Verschillende veldproeven hebben reeds aangetoond dat drijfmest in granen een gelijkwaardig alternatief kan zijn voor kunstmest, mits voldaan aan enkele belangrijke voorwaarden (rekening houden met de draagkracht van de bodem, stikstofvrijstelling uit de drijfmest tijdens het groeiseizoen moet in rekening worden gebracht worden). Ondanks de beloftevolle resultaten vond de toepassing van drijfmest in de granen nog weinig ingang in de praktijk. Veel landbouwers hebben toch nog vragen bij de impact op het rendement en de herverdeling van de gangbare 3 fracties na de toepassing van drijfmest. Hetzelfde geldt voor de werking en het economisch rendement van de efficiëntere meststoffen en biostimulanten.
Het doel binnen dit project is dan ook om de Vlaamse landbouwers bij te staan met kennis en informatie over deze technieken en zo de drempel te verlagen voor de implementatie hiervan op hun bedrijf.
Aanpak
- Er zullen verschillende demovelden worden aangelegd waar deze technieken worden toegepast naast de gangbare praktijk zodat de landbouwers beide kunnen vergelijken.
- Bij de demovelden zullen verschillende aspecten zoals het effect op gewasontwikkeling, opbrengst, kwaliteit, nitraatresidu…. worden geëvalueerd en via verschillende kanalen (veldbezoeken, voorlichtingsvergaderingen, artikels in de vakpers, nieuwsbrieven, sociale media, …) naar een groot landbouwpubliek worden verspreid.
- Omwille van de hoge kunstmestprijzen en verstrengde bemestingsnormen is er momenteel veel interesse bij de landbouwers om deze technieken toe te passen zodat, mits goede kennis en begeleiding, er nu een belangrijke opportuniteit is om het kunstmestgebruik in Vlaanderen op een duurzame manier af te bouwen en zo de waterkwaliteit te verbeteren.
Projectpartners: Bodemkundige Dienst van België vzw, Pibo Campus
Financiering: Vlaamse Overheid, Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO)
Plattelandsontwikkeling | Landbouw en Visserij (vlaanderen.be)
Landbouw en plattelandsontwikkeling (europa.eu)
Looptijd: 20/01/2023 - 19/01/2025
Gepubliceerd door Bodemkundige Dienst van België vzw