OSBOBO: Organische Stof in BOomkwekerijBOdems
Context
Het gehalte aan organische stof (OS) in de bodem bij boomkwekerijgewassen, en bij uitbreiding in de sierteelt in het algemeen, is over het algemeen erg laag. Een minimaal OS-gehalte is echter een basisvereiste voor een vruchtbare bodem waarop gezonde planten kunnen gekweekt worden die weerbaar zijn tegen ziekten en plagen, maar ook tegen de extreme weersomstandigheden veroorzaakt door de klimaatverandering. De contacten met vollegrondsboomtelers leren dat ze allemaal op zoek zijn naar efficiënte manieren om dat OS-gehalte te verhogen.
Het OS-gehalte kan verhoogd worden door het toepassen van organische bemesting, zoals bv. stalmest of groencompost, of het toepassen van groenbemesters. De duur van boomkwekerijteelten (2-5 jaar) maakt echter het moeilijk om jaarlijks organische stof toe te dienen.
Doel
In dit project willen we manieren om het organische-stofgehalte in boomkwekerijbodems op peil te brengen en te houden demonstreren in praktijkomstandigheden. Hierbij zullen we kijken naar gekende bodemverbeteraars zoals compost en groenbedekkers, maar ook naar minder gebruikte middelen zoals houtsnippers als mulch of ondergewerkt, onderzaai van gras of groenbedekkers voor het opvangen van nutriënten in het 1e groeiseizoen, biostimulanten en combinaties van verschillende technieken.
Aanpak
In het project worden verschillende activiteiten voorzien:
Activiteit 1: Karakterisatie van de gebruikte organische bodemverbeteraars door chemische analyse: groencompost, houtsnippers, afdekmaterialen, tussengewassen, commerciële bodemverbeterende middelen.
Activiteit 2: Aanleg en opvolging van demo- en praktijkpercelen:
- Praktijktoepassing van de organische materialen in demo-percelen.
- Monitoring van de effecten van de organische toedieningen op bodem- en gewasparameters op korte termijn:
- Gewasgroei en –kwaliteit;
- Bodemstructuur: infiltratiesnelheid, vochthoudend vermogen;
- Nutriëntenbeschikbaarheid;
- Bodemleven.
Activiteit 3: Opmaak van een koolstofboekhouding voor de demo-bedrijven: de verschillende C-opslagposten op het bedrijf (bv. inwerken van organische materialen, onderwerken van gewasresten, vastleggen van C in houtige aanplantingen, enz.) worden afgewogen tegen de C-verliezen o.v.v. CO2 op het bedrijf (bv. natuurlijke afbraak van organisch materiaal, CO2-uitstoot door gebruik van kunstmest en bekalking, brandstofgebruik, …). Deze analyse geeft de teler meer inzicht in de sterke en zwakke punten van zijn bedrijf m.b.t. de bodemkwaliteit, maar ook de duurzaamheid en klimaat-neutraliteit en biedt een beeld van de punten waar er nog verbetering mogelijk/wenselijk is.
Activiteit 4: Inschatting van de effecten van de organische toedieningen op het koolstofgehalte in de bodem op lange termijn, via een uitbreiding van CSLIM voor de sierteelt.
Activiteit 5: Organisatie van demomomenten en geleide bezoeken.
Hoofduitvoerder: Proefcentrum voor Sierteelt, Viaverda, Destelbergen
Partner: Bodemkundige Dienst van België
Contact: Mia Tits, mtits@bdb.be
Financiering: Vlaamse overheid en Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling
Projectperiode: 1/4/2024 – 31/3/2026